Yapay zeka ile ilgili son yapılan bir deney, yapay zekanın insan davranışları üzerine etkisini üzerine büyük tartışmaları başlatacağa benziyor. Geçen yıl İngiltere’de araştırmacıların gerçekleştirdiği ve sonuçlarını yeni paylaştığı deney “Robot zorla yaptırdı: İnsan – robot etkileşimi ve risk alma davranışları.” adını taşıyor.
Bu haberimizde de bahsedeceğimiz üzere son gerçekleştirilen yapay zeka deneyi ve yapay zeka teknolojilerinde kaydedilen diğer ilerlemeler “Robotların istemediğimiz şeylere de ikna etme gücü var mı?” “Siyasi partiler seçmeni etkilemek için robotların ikna etme gücünü kullanabilir mi?” gibi soruları beraberinde getiriyor.
Gerçekleştirilen deneyde ise öğrencilere sanal bir balona sanal olarak üflemeleri istendi. Hedef, balonu patlatmadan maksimum miktarda şişirmekti. Öğrencilerin yarısı bu dijital deneyde kendi başlarınayken, diğer yarısına Pepper isimli bir robot eşlik etti.
Robot Pepper’ın Yönlendirmeleri, Öğrencilerin Risk Alma Düzeylerini Etkiledi
Öğrenciler, her sanal üfleme için küçük bir parça para ödülü kazanıyordu. Balonu patlatan öğrenciler ödülü kaybediyor, patlatmadan “Bu kadar yeter” diyenler ise ödülü cebe atıyordu.
Pepper’ın “Neden bir kez daha üflemiyorsun”, “Bence daha patlamasına çok var” gibi teşvik edici cümleleri işe yarıyor. Robot eşliğinde deneye katılanların balon patlatma miktarı, yalnız başına katılanlara göre yüzde kırk daha fazla çıktı. Yani Pepper’ın teşvik edici cümleleri, öğrencilerin risk alma davranışları üzerinde etkili oldu.
Pepper’ın balon patladığında “Sorun değil, başka balonlarımız var.” demesi veya “Zaten bu balon da iyi bir balon değilmiş.” şeklinde suçu balona atması, aynı öğrencinin ikinci deneyişte de fazla risk almasını kolaylaştırdı.
Deney Kapsamında Çıkarılan Olumlu ve Olumsuz Yargılar
Çalışmanın lideri Yaniv Hanoch, bu yapay zeka deneyi üzerine olumlu dersler çıkarmanın mümkün olduğunu söylüyor. Örneğin robotlar, cesaretlendirici sözleri ile rehabilitasyon gruplarında insanları problemlerinden kurtulmaya teşvik edebilir. Hatta daha güncel bir örnek, kapalı bir alanda maske takma oranlarını artırabilir.
İşin bir de negatif tarafı var tabii. Örneğin yapay zeka, kolayca etkilenen insanları kendi yargı ve değerlendirme becerilerini görmezden gelmeye zorlayabilir; tehlike içeren riskleri alma davranışlarını etkileyebilir.
Hanoch, “Mahalle baskısının daha yüksek risk alma davranışına yol açabileceğini biliyoruz. İnsanlar ve teknoloji arasında hem internet üzerinden hem de fiziksel olarak etkileşimin iyice arttığı günümüzde, makinelerin de mahalle baskısı yapıp yapamayacağı konusunda daha fazla bilgi sahibi olmamız çok önemli.” değerlendirmesinde bulundu.
Yapay Zekanın İkna Kabiliyeti Kötüye Kullanılabilir
Robotların seçimlerde insanların oy verme kararlarını etkilenmesi de başka bir endişe kaynağını oluşturuyor.
Birçok ülkede ortaya çıkan dezenformasyon çalışmaları, siyasi partilerin robotların ikna etme gücünü de kullanarak seçmen davranışını etkileyebilecek potansiyelde olduğunu gösteriyor.
Şimdilik yapabileceğimiz tek şey, kulağımıza ikna edici sözler fısıldayan robotlara karşı uyanık olmak.
Kaynak: Redbull Blog
İlk yorum yapan olun