Geleceğin üstün teknolojisi Yapay Zeka, yapabildikleri ve yapabilecekleri ile geleceğin savunma stratejileri, saldırı stratejileri ve yaşam kaynakları açısından ulusalcılığı benimseyen bir dünya düzeninde, hakimiyetin anahtarı niteliğini taşıyor. Son 10 yılda ülkeler arasındaki yapay zekâ (YZ) yarışı da kimin hakimiyet bayrağını eline alacağını göstermek üzere kızışmış durumda. Avrupa ülkeleri, bu yarıştan geri kalmamak adına birbiri ardına Yapay Zeka strateji belgelerini yayınlıyorlar. Yayınlanan Yapay Zeka Stratejileri, teorik ve pratik birçok alanda ulusal düzeyde bilinçlenmeyi ve gelişimi içinde barındırıyor. İlk Yapay Zeka Strateji Belgesini duyuran ülke Mart 2018 tarihli bildirisiyle Fransa.
Fransa Mart 2018’de İnsanlık için Yapay Zekâ başlıklı YZ stratejisini duyurdu. Stratejinin ana hedeflerini şunlar oluşturuyor:
En iyi Yapay Zeka yeteneklerini geliştirmek ve çekmek amacıyla Yapay Zeka eğitim ve öğretim ekosisteminin
iyileştirilmesi;
Yapay Zeka uygulamalarının kullanımını ve varlıklarını bir araya toplamak için bir açık veri politikası
oluşturulması;
Yapay Zeka uygulamalarının şeffaf ve adil kullanımı için etik bir çerçeve geliştirilmesi.
Fransız hükümeti , bu amaçla 2022’nin sonuna kadar Yapay Zeka’nin geliştirilmesine toplam 1,5 milyar € ayırdı.
Nisan 2018’de ise Birleşik Krallık, ulusal Yapay Zeka stratejisini duyurdu. Bu strateji belgesi 1 yıl sonra Mayıs 2019’da güncellendi. Stratejinin amacı, ekonomiyi ve toplumu Yapay Zeka’nin beraberinde getirdiği dönüşümlere hazırlamak. Birleşik Krallık aşağıdaki beş temel alandaki konumunu iyileştirmeye odaklanıyor:
Dünyanın en yenilikçi ekonomisi olma;
İyi işler ve herkes için daha fazla kazanç gücü sağlama;
Birleşik Krallık’ın altyapısında büyük bir yükselme sağlama;
Bir işi başlatmak ve büyütmek için en iyi yer olma;
Müreffeh topluluklar oluşturma
Birleşik Krallık Hükümeti, stratejilerinin uygulanması için 0,95 milyar £ bir bütçe ayırdı.
Kasım 2018’de ise Almanya Federal Hükümeti Yapay Zeka stratejisini açıkladı. Söz konusu strateji belgesi Eğitim Bakanlığı, Ekonomi Bakanlığı ve Çalışma Bakanlığı tarafından ortaklaşa hazırlandı. Stratejide ana hatlarıyla aşağıdaki hedeflere ulaşılması amaçlanıyor:
Almanya ve Avrupa’yı Yapay Zeka alanında lider bir merkez haline getirerek Almanya’nın gelecekteki
rekabet gücünü artırmak ve pekiştirmek;
Toplum yararına hizmet eden YZ’nin sorumlu bir şekilde geliştirilmesini ve yayılmasını
garanti etmek;
Yapay Zeka’yı etik, yasal, kültürel açıdan topluma entegre etmek.
Stratejinin uygulanması için Almanya Federal Hükümeti 2019-2025 dönemi için yaklaşık 3 milyar € bütçe ayırdı.
Estonya ise Temmuz 2019’da YZ stratejisini duyurdu. Stratejinin amacı, aşağıdaki alanlarda politika geliştirip uygulayarak Yapay Zeka’nin potansiyelinden tam olarak yararlanmak:
YZ uygulamalarının hem kamu hem de özel sektördeki kullanımını teşvik etmek;
YZ araştırmalarına doğrudan destek sağlamak ve bunu yapmak için ilgili beceri ve
yeterlilikleri artırmak;
YZ’nin kavranmasını kolaylaştırmak için yasal bir ortam geliştirmek.
Estonya hükümeti, YZ stratejisinin uygulanması için 2019-2021’de en az 10 milyon € değerinde bir bütçe ayırdı.
Ekim 2019’da ise Hollanda Yapay Zeka strateji belgesini yayınladı. Hollanda’nın Yapay Zeka stratejisinin vizyonu, aşağıdakileri hedefleri başarıyla yerine getirmek:
Toplumsal ve ekonomik fırsatlardan yararlanma: Özel ve kamu sektöründe YZ’nin
benimsenmesini, kullanılmasını ve geliştirilmesini teşvik eden ve toplumsal zorlukların
üstesinden gelmek için Yapay Zeka kullanımını artıran politikalar;
Doğru koşulları yaratmak: YZ’de eğitimi ve beceri gelişimini destekleyen politikalar;
Kurumların güçlendirilmesi: Güven, insan hakları, tüketicinin korunması ve vatandaşların
güvenliği gibi etik konularla ilgili politikalar.
Aşağıda bu 5 ülkenin strateji belgelerinin karşılaştırması ‘beşerî sermaye, piyasa, altyapı ve yasal düzenleme’ olmak üzere 4 ana başlıkta yapılıyor:
Örgün eğitim ve öğretim politikalarıile mesleki eğitim ve yaşam boyu öğrenmeye yönelik olarak;
Disiplinler arası Yapay Zekâ Enstitüleri’ne (3IA) odaklanarak, tüm eğitim seviyesinde Yapay Zeka eğitim ve öğretim programları başlatılması ve Yapay Zeka alanında öğrenci sayısının ikiye katlanması;
Her vatandaşın makinelerin iç işleyişini ve Yapay Zeka’nin faydalarını daha iyi anlaması için dijital okuryazarlığın geliştirilmesi;
Dijital becerileri geliştirerek işsizlik riski altındaki kişileri iş piyasasına entegre etmeye yardımcı olan eğitim desteklerinin oluşturulması;
Çalışanların mesleki eğitimi için devlet finansmanının sağlanması;
Piyasa
Fransız Yapay Zeka sektörünü güçlendirmeye yönelik olarak;
Ülke çapında Yapay Zeka araştırmalarını teşvik etmek için üniversitelerde Yapay Zeka araştırma enstitüleri ağı olan 3IA Enstitülerinin kurulması;
Yeterli olgunluk gösteren belirli sektörlere (sağlık, ulaşım, savunma gibi) araştırma ve geliştirme için politika desteği sunulması;
Veri derleme ve alışverişi için veri platformları, büyük ölçekli bilgi işlem altyapıları ve test tesisleri dahil olmak üzere sektöre özgü politikaların belirlenmesi.
Altyapı
Temel veri koruma kurallarına sadık kalırken paydaşlar arasında veri dolaşımını da teşvik eden bir veri altyapısı ve ekosisteminin oluşturulmasına yönelik olarak;
Veri taşınabilirliği hakkının desteklenmesi ve verilerin bir hizmet ekosisteminden diğerine taşınmasına izin verilmesi;
Makine öğrenimi ve Yapay Zeka algoritmalarının geliştirilmesini teşvik etmek için dijital ve telekomünikasyon altyapısı açısından 115 milyon € değerinde yatırım yapılması;
Özel sektörde ortak verilerin yaratılmasının teşvik edilmesi ve karşılıklılık, iş birliği ve paylaşıma dayalı alternatif bir veri üretim ve yönetişim modelinin desteklenmesi;
Kamu yararına ilişkin veriler bakımından sektör düzeyinde serbestçe erişilebilen veri tabanlarına erişimin teşvik edilmesi.
Yasal Düzenleme
Yapay Zeka teknolojilerinin ve algoritmaların adil ve şeffaf bir şekilde kullanılmasını sağlamaya yönelik olarak;
Ulusal Etik Danışma Komitesi ile birlikte bir Dijital Komite oluşturulması.
Tasarım aşamasından itibaren etik farkındalık için Yapay Zeka üzerinde çalışan mühendislerin ve araştırmacıların eğitimine etiğin dahil edilmesi;
İşletmelerde etiğin güçlendirilmesi (örneğin, etik komitelerin kurulması, sektöre özgü iyi uygulamaların yaygınlaştırılması, önceden var olan mesleki davranış kurallarının gözden geçirilmesi, araştırma programları için etik kodların öngörülmesi);
Algoritmaları denetlemek için ulusal bir platformun kurulması. Bu sayede yasal ve etik çerçevelere uygunluğun değerlendirilmesi ile şeffaflığın artırılması ve Yapay Zeka kullanımına yönelik olası suistimallerin azaltılması.
İyi tanımlanmış bir etik çerçevenin yanı sıra, Yapay Zeka sistemlerinin sınırlarının ve çalışmasının kontrol edilmesi ve her türlü ihlalin engellenmesi için mevzuat çalışması yapılması.
Veri gizliliğinin korunmasının güçlendirilmesi ve dijitalleşmeden kaynaklanan fırsatlardan herkesin yararlanmasını sağlayan bir yasa;
Vatandaşların Yapay Zeka ile ilgili becerilerini ve yeterliliklerini artırmaya yönelik yaşam boyu öğrenme dahil eğitim ve öğretime yönelik olarak;
Ülke çapındaki üniversitelerde doktora eğitimi için 16 yeni merkez oluşturulması;
Matematik, dijital ve teknik alanlarda eğitimi teşvik etmek için finansman (406 milyon £) sağlanması.
Öğretmen Geliştirme Primi adıyla bir pilot uygulamanın oluşturulması (42 milyon £). Bu pilot uygulama ile daha az gelişmiş bölgelerdeki öğretmenler için yüksek kaliteli mesleki gelişimin sağlanması;
En iyi Yapay Zeka araştırmacılarını çekmek ve elde tutmak için yeni prestijli Yapay Zeka Turing Burslarının sağlanması;
Dijital eğitim için özel bir yatırım bütçesi ile yeniden beceri kazanma fırsatları sunan Ulusal Yeniden Eğitim Planının oluşturulması.
Piyasa
Yapay Zeka alanında araştırmanın desteklenmesine yönelik olarak;
GovTech Fonu (20 milyon £) ile daha verimli kamu hizmetleri için yenilikçi çözümler sunulması;
İngiliz İş Bankası tarafından yüksek büyüme potansiyeline sahip firmaları desteklemek için yatırım fonu (2,5 milyar £) oluşturulması. Bu fon ile firmaların ölçeklerini büyütmelerine ve yenilikçi iş modellerinin faydalarından tam anlamıyla yararlanmalarına yardımcı olunması;
Kamu sektöründe yapay zekanın nasıl kullanılacağına dair bir rehber yayınlanması;
Mühendislik, şehir planlaması ve sağlık hizmetleri ile ilgili yeni Yapay Zeka programlarının oluşturulması (79 milyon £);
Hizmet sektörlerinde Yapay Zeka uygulamaları ve veri odaklı teknolojiler geliştirmek için iş birliğine dayalı Ar-Ge fırsatları yaratılması.
Altyapı
Güvenilir bir veri altyapısının geliştirilmesine yönelik olarak;
Güvenli, sağlam ve eşitlikçi veri aktarımı için pilot projelerin oluşturulması;
Makine öğrenimi için açık, yeniden kullanılabilir ve erişilebilir yüksek kaliteli açık veri kümlerinin sunulması;
Dijital ve telekomünikasyon altyapısının geliştirilmesi kapsamında elektrikli araçları desteklemek için Şarj Altyapısı Yatırım Fonu kurulması; düşük emisyonlu otomobiller için bir eklenti hibesi oluşturulması;
5G için 176 milyon £ ve tam fiber ağlar için 200 milyon £ içeren dijital altyapıyı güçlendirmek üzere 1 milyar £ kamu yatırımının oluşturulması;
Şehir içi ulaşımı ve şehir bölgelerindeki bağlantıları iyileştirmek için yeni bir Dönüştüren Şehirler Fonu (1,7 milyar £) kurulması.
Yasal Düzenleme
Toplum genelinde Yapay Zeka’nin kullanımı, benimsenmesi ve geliştirilmesi için güven oluşturmak amacıyla, veriye dayalı Yapay Zeka yönetişim rejimleri uygulanmasına yönelik olarak;
Veri Etiği ve Yenilik Merkezi’nin kurulması ile Yapay Zeka’nin sürdürülebilir, güvenli ve etik kullanımı için öneriler sunulması;
Kamu sektöründe Yapay Zeka kullanımı üzerine rehberler hazırlanması;
Yasal çerçeveye yönelik reformlar ile kişisel verilerin toplanması, depolanması ve kullanımına ilişkin Veri Koruma Yasası’nın güçlendirilmesi.
İnsan gelişimine ilişkin doğru çerçevenin oluşturulması ve gelecek nesilleri Yapay Zeka’den doğacak değişikliklere hazırlamaya yönelik olarak;
Resmi eğitim ve öğretimde öğretmenlerin eğitimine özel olarak odaklanılması;
Çalışanların Yapay Zeka ile ilgili becerilerini genişletmek ve yükseltmek için Nitelikli İşgücü Stratejisinin oluşturulması, gelecekte hangi becerilerin gerekli olduğunu belirlenmesi;
Kırsal alanlardaki çalışanlar için gelişmiş beceri fırsatları sağlamak amacıyla bölgesel Gelecek Merkezlerinin oluşturulması.
Mükemmellik merkezlerinin oluşturulması;
Yapay zekanın hedef aldığı belirli grupların sağlam bir beceri geliştirmesi amacıyla “Öğret ve Öğren Yapay Zeka” platformunun oluşturulması;
Yapay Zeka’nin yüksek öğretim sistemi içinde güçlenmesini sağlamak için Yapay Zeka alanında en az 100 ek profesörlük alanının oluşturulması.
Piyasa
Yapay Zeka araştırmalarının genişletilmesi ve özellikle Yapay Zeka girişimlerinin büyümesinin teşvik edilmesine yönelik olarak;
Yapay Zeka girişimlerinin büyümesini teşvik etmek için danışmanlık ve finansman hizmetlerinin sağlanması amacıyla çeşitli platformların kurulması;
Şirket içi inovasyon alanlarını geliştirmek üzere yenilikçi çözümler sunulması;
KOBİ’ler için bireysel ve toplu Ar-Ge projelerini desteklemeyi hedefleyen finansman programı oluşturulması;
Çevreye ve iklime zarar vermeyen projelerin desteklenmesi.
Altyapı
Son teknoloji Yapay Zeka uygulamalarının geliştirilmesi için en uygun koşulları yaratmak amacıyla mevcut veri altyapısının genişletilmesine yönelik olarak;
Güvenilir bir veri ve analiz ortamının elde edilmesi ve daha esnek bir veri birlikte çalışabilirliği sayesinde değişimlerin teşvik edilmesi;
Siber güvenliği iyileştirmek için mevcut telekomünikasyon ve dijital altyapının geliştirilmesi;
Eğitim sistemindeki dijital altyapıyı iyileştirerek öğrenme yeteneklerinin geliştirilmesi;
Devlet verilerine açık erişim sağlayarak ve veri paylaşım olanaklarının iyileştirilmesi;
Bulut platformlarına ve yükseltilmiş depolama ve bilgi işlem kapasitesine dayalı güvenilir bir veri ve analiz altyapısının oluşturulması;
Araştırma topluluklarına bilime dayalı veri hizmetleri sağlamak için Ulusal Araştırma Veri altyapısının kurulması;
Saldırı durumunda Yapay Zeka sistemlerinin dayanıklılığına özellikle odaklanarak bilgi ve iletişim sistemlerinin güvenliğinin ve performansının iyileştirilmesi.
Yasal Düzenleme
Yapay Zeka teknolojilerinin başarılı bir şekilde konumlandırılması için etkili bir düzenleyici çerçeveye yönelik olarak;
Rekabet Hukuku’nun nasıl geliştirilebileceğine yönelik Rekabet Hukuku 4.0 üzerine bir Komisyonun kurulması;
Yapay Zeka teknolojileri nedeniyle işleri risk altında olan çalışanlara yeni beceriler kazandırma konusunda destek sağlayan bir yasa olan “Opportunities for Qualifications Act”ın tanıtılması;
Nitelikli çalışanların Almanya’ya göçünü kolaylaştırmak için bir yasa olan “Skilled Labour Immigration Act”ın kabul edilmesi;
Siber Güvenlik Direktifi’nin uygulanması;
Avrupa yönergeleriyle uyumlu yasal ve etik bir çerçeve üzerinde çalışılması ve ulusal Veri Etiği Komisyonu’nun tavsiyelerinin dikkate alınması;
Veri koruma kurallarına uygun olarak Yapay Zeka sistemlerinin geliştirilmesi;
Yapay Zeka sistemlerinin şeffaflığını, doğrulanabilirliğini ve öngörülebilirliğini sağlamak için etik gerekliliklerin yerine getirilmesi;
AB çapında iş birliğini teşvik etmek için veri standartlarının ve formatlarının geliştirilmesi amacıyla finansman sağlanması;
Yapay Zeka standardizasyonu konusunda bir yol haritası geliştirilmesi.
Yapay Zeka’daki becerileri ve yeterlilikleri artırmak için resmi eğitim ve öğretim sistemine yönelik olarak;
Okul öncesi, ilk ve orta öğretim düzeyinde, öncelikle okullara teknoloji ve Yapay Zeka ile ilgili müfredatlar sunan Proge Tiger programının uygulanması;
Veri bilimi ve Yapay Zeka alanındaki yüksek lisans programlarının artırılması;
Lisansüstü disiplinlerde Yapay Zeka ile ilgili seçmeli derslerin tanıtımı (ayrıca BİT dışı disiplinler dahil) ve doktora burslarının artırılması;
Vatandaşların Yapay Zeka konusundaki farkındalığını artırmak için çevrimiçi kursların hazırlanması ve Estonya Hayat Boyu Öğrenme Stratejisi’nin uygulanması;
Kamu sektörü için Yapay Zeka eğitim kurslarının hazırlanması.
Piyasa
Yapay Zeka araştırma kapasitesini artırmaya yönelik olarak;
Finansman fırsatları konusundaki kapasite ve farkındalığın artırılması;
Özel sektörde Yapay Zeka kullanımı ve geliştirilmesi amacıyla inovasyon kuponları, geliştirme kuponları ve ürün geliştirme hibeleri gibi finansmanların oluşturulması;
Şirketlerin yenilikçi Yapay Zeka ürünleri ve hizmetleri geliştirmesi için desteklenmesi;
Kamu sektöründe Yapay Zeka kullanımı için esnek ve yeterli finansman fırsatları yaratılması, ortak satın almaların yapılması;
Kamu sektöründe Yapay Zeka uygulamalarının test edilmesinin ve geliştirilmesinin desteklenmesi.
Altyapı
Veri altyapısı politikalarına yönelik olarak;
Veri yönetişim araçlarının, verilerin kullanılabilirliğinin artırılması;
Süper bilgisayar yatırımlarının yapılması;
Veri kataloglarının/paylaşım platformlarının derlenmesi ve veri denetimleri için fon sağlanması.
Yasal Düzenleme
Yapay Zeka’nın geliştirilmesini ve kullanımını kolaylaştırmak için mevzuatta değişiklik yapılmasına yönelik olarak;
Güvenilir Yapay Zekâ için Etik İlkelere eşlik eden Değerlendirme Listesine dayalı olarak Yapay Zeka geliştiricileri için bir öz değerlendirme anketinin oluşturulması;
2020’de parlamentoya sunulmak üzere bir taslak hazırlanması.
Görüntülenme Sayısı: 32 Yaşamın dijitalleşmesinin bir getirisi olan, akıllı cihazlara ve mobil uygulamalara talep artışı, Play Store ve App Store’u olumlu etkilerken, 2020 Üçüncü çeyrekteki Play Store ve App Store indirme sayıları açıklandı Play Store [Devamı]
Görüntülenme Sayısı: 80 SophosAI, siber güvenlikte yapay zekâ uygulamalarını şeffaf ve açık bir platforma taşıma çabalarına katkıda bulunacak dört yeni uygulamayı kullanıma sundu. Yeni nesil siber güvenlik teknolojilerinin lideri Sophos, endüstrinin siber saldırılara karşı savunmasını [Devamı]
Görüntülenme Sayısı: 35 Cybernews.com tarafından yapılan bir araştırma, online kurslara katılarak dijital ortamda gelir sağlamak isteyenlerin yanı sıra, gelir kaynağı olarak siber suçlara yönelik giderek artan bir ilgi olduğunu ortaya koydu. Son veriler, özelikle [Devamı]
İlk yorum yapan olun