Huawei’ye kapılarını kapatan Avrupa ülkeleri bir yanda dursun, Bir Kuşak Bir Yol Projesi için önemli bir yedek parça olan Huawei, Afrika ülkeleri arasında oldukça talep görmekte. Afrikalı yetkililer Washington ile aynı güvenlik korkularını paylaşmıyor. Çinli şirket Afrika yönetimleri için ulusal güvenlik tehdidi oluşturmuyor.
İngiltere geçen ay Huawei’nin kullanımı konusunda yasaklamalarda bulunurken , Güney Afrika 5G hizmetlerini güçlendirmek için Huawei’den yararlanmayı tercih ediyordu. Güney Afrika Devlet Başkanı Cyril Ramaphosa’nın “5G istiyoruz ve 5G’yi nereden alabileceğimizi biliyoruz” tarzında bir yaklaşımı var. Bölgenin mobil ağı Rain, ilk bağımsız ticari 5G ağını Huawei ile işbirliği içerisinde piyasaya tanıtmıştı. Johannesburg, Cape Town, Bloemfontein ve Port Elizabeth gibi bölgelerde 5G’yi piyasaya sürmek isteyen Huawei, yerel telekom şirketi MTN Group ile ortak iş inovasyonu üzerine bir anlaşma imzaladı.
Barselona’da gerçekleşen 2019 Mobil Dünya Kongresi’nde anlaşmaya varan iki şirketin aslında 17 yıllık bir çalışma geçmişi mevcut. Huawei, MTN Group’un en önemli şebeke çözümü sağlayıcısı olarak biliniyor. Böyle bir anlaşma imzalamaları, ikilinin geleneksel ticaret ilişkisinin ötesinde stratejik olarak bir ortaklığa gittiklerinin göstergesi. Anlaşmanın içeriği ise, MTN Group’un B.R.I.G.H.T. stratejisinin ve dijital bir MTN’ye ulaşma vizyonunun uygulanmasında Huawei desteğinin sağlanmasından oluşuyor.
Huawei Denetleme Kurulu Yönetici Üyesi Li Dafeng, anlaşmanın gelecekte iki taraf arasındaki stratejik işbirliğini güçlendireceğini ifade etmiştir. Li Dafeng’e göre, Huawei’nin olağanüstü inovasyon, Ar-Ge ve yerelleştirilmiş hizmet yetenekleri, MTN Group’un pazardaki rekabet gücüne ve liderlik oluşturabilmesine katkıda bulanacak. MTN Group Operasyon Direktörü Jens Schulte-Bockum’a gelince, kendisi bölgedeki dijital uçurumun ortadan kaldırılabilmesi, insanların yaşamlarının iyileştirilmesi ve dijital MTN vizyonuna ulaşılması amacıyla Huawei ile çalışmaya oldukça istekli.
Teknoloji söz konusu olduğunda politikalarımız ABD tarafından yönetilmiyor
Afrika’daki diğer bir ülke olan Kenya, geçen sene ülkenin en büyük telekom şirketi Safaricom’u kullanarak, Huawei’nin yeni mobil internet teknolojisi için pilot testler gerçekleştirmişti. Kenya’nın mevcut durumda test ve denemeleri tamamladığı biliniyor. Bilgi, İletişim ve Teknolojileri Bakanı Joseph Mucheru, “Teknoloji söz konusu olduğunda politikalarımız ABD tarafından yönetilmiyor” şeklindeki açıklamasıyla, 5G’nin piyasaya sürülmesini durdurmayacağını ifade etmiştir.
Bölgedeki Lesotho, Mısır, Nijerya, Uganda, Senegal, Fas, Demokratik Kongo Cumhuriyeti ve Gabon gibi ülkeler de pilot testler yaptı. Bu testlerde, çok daha hızlı indirme ve yükleme süreleri vaat eden 5G’yi deneyimleyen ülkeler, 5G hizmeti sunulması açısından farklı aşamadalar. Mısır 2019 Nisan ayında Huawei ile 5G üzerine görüşmeye başladı ve şirkete olan ilgisi ileriye dönük bir stratejik planlama içeriyor.
Nijeryalılar MTN Group’a verilen 5G lisansının iptal edilmesini istediler
İlginç bir örnek olan Nijerya, 2019 Kasım ayında MTN altyapılı 5G ağı için ilk demosunu Abuja şehrinde tanıtmıştı. MTN Group’un, Güney Afrika’daki ağ denemesini beş dakikadan daha az gecikmeyle, saniyede 20GB’a ulaştırarak gerçekleştirmesi kendileri açısından övünülecek bir başarıydı. Bu başarı Nijerya’nın 5G’yi kullanıma sunma kararını diğer büyük şehirlerde de gerçekleştirmesini teşvik etmişti. Ancak 2020 Nisan ayında ortaya çıkan bir rapora göre, 5G ağının başlatılması ile korona virüs salgını arasında bir bağlantı olduğu iddia edildi. Bunun üzerine telaşlanan Nijeryalılar MTN Group’a verilen 5G lisansının iptal edilmesini istediler ve isteklerine ulaştılar. Çünkü İletişim ve Dijital Ekonomi Bakanı Isa Pantami, spekülasyon sebebiyle, 5G ağının konuşlandırılmayacağı açıklamasında bulundu.
Afrika’daki yoksul ülkeler, maliyet düşük olsun diye Huawei’yi destekliyorlar
Sonuç olarak; mevcut gündemde Batı, Huawei’den vebalı gibi kaçarken, ABD-Huawei geriliminde maliyet açısından kazançlı çıkan bölge olan Afrika, teknolojik altyapısını geliştirmeye kararlı. Huawei ekipmanının Nokia, Ericsson veya Samsung gibi Avrupa markalarına kıyasla daha az maliyetli olduğu biliniyor. Afrika’daki nispeten yoksul ülkeler, maliyetin düşük olmasına önem verdikleri için Huawei’yi destekliyorlar. Ancak en önemlisi, Afrika ülkeleri Çin hükümetinin Afrika’daki Bir Kuşak Bir Yol Projesi için önemli bir alıcı konumunda. Dolayısıyla Huawei, devlet desteğiyle bu projeler için imtiyazlı finansman sağlıyor.
Analistler, Afrika ülkeleri fon sağlama konusunda zorluk çektikleri sürece, Huawei’nin Afrika’da birincil telekom sağlayıcısı olmaya devam edeceğini söylüyor. Diğer yandan Huawei, milyarlarca dolarlık bir yatırımın söz konusu olduğu Bir Kuşak Bir Yol Girişimi için bir iletişim sistemi inşa ediyor. Sonuç olarak Huawei, 5G bağlantısı sağlamada kilit rol oynayarak Afrika pazarındaki etkisini artırırken; Afrika ülkeleriyle karşıklı fayda ve yakın işbirliği politikasına sahip olan Çin ise, Bir Kuşak Bir Yol Girişimi için iletişim altyapısı oluşturma ve projelere fon sağlama aracılığıyla kıtadaki varlığını daha da sağlamlaştırma yolunda ilerliyor.