Teknolojinin yaygınlaşması sayesinde tele-dolandırıcılar internet üzerinden aktif bir şekilde faaliyet gösterebilmekteler. Tüm dünyada her ay milyarlarca robot çağrı yapılıyor ve bu çağrılar doğal olarak sıkıntı verici boyutlara ulaşıyor.
Robot çağrılar, önceden kaydedilmiş bir mesajı, otomatik arama yazılımı aracılığıyla her gün milyonlarca insana ulaştıran aramalara verilen addır. Telefonunuza gelen bir aramayı cevapladığınızda, karşınızda gerçek bir kişi yerine önceden kaydedilmiş bir mesaj bulursanız bir robot çağrı dinliyorsunuz demektir.
Bazı robot çağrılar randevu hatırlatmaları ya da iptal edilen uçuşlar gibi faydalı bilgiler sunabilir. Ancak çoğunlukla amaç dolandırıcılıktır.
Robot çağrı ve spam çağrı arasındaki fark nedir?
“Robot çağrı” ve “spam arama” terimleri çoğu zaman birbirleri yerine kullanılsa da bu ikisi farklı şeyleri ifade eder:
- Robot çağrı nedir? Robot çağrılar, otomatik ya da önceden kaydedilmiş sesli mesajların sunulduğu aramalardır. Bu aralamaların yasal ve müşterinin izni ile gerçekleştirilmiş olması mümkündür.
- Spam arama nedir? Spam aramalar, niyeti genellikle alıcıyı kandırmak ya da aldatmak olan istenmeyen aramalardır.
Robot çağrılar yasal mıdır?
Dünya üzerindeki bilişim suçları yasaları, yargı bölgelerine göre değişmektedir. Ancak bazı robot çağrılar meşru olarak görülmektedir. Bunlar:
- Bilgi mesajları: Uçuşunuzun iptal edildiğini bildiren veya doktor randevunuzu hatırlatan robot çağrılar bunlara örnek olarak verilebilir.
- Alacak tahsil aramaları: Alacaklarını tahsil etmeye çalışan bir işletmenin size ulaşmak için kaydedilmiş mesajları kullanmasına yasalarca izin verilir. Ancak, borcunuzu azaltmak için size hizmet satmaya çalışan hizmetler bu kapsama dahil değildir. Bunlar muhtemelen dolandırıcılık amaçlıdır.
- Sağlık hizmetleri sağlayıcılarını yaptığı aramalar: Örneğin eczanelerden gelen ve reçeteli ilacınızla ilgili hatırlatma yapılan aramalar.
- Yardım kuruluşlarının mesajları: Yardım kuruluşları bu armaları kendileri de yapabilir. Ancak bir yardım kuruluşunun kendi adına robot çağrılar yapması için üçüncü bir tarafı işe alırsa, sadece hali hazırdaki bağışçılarına ya da yardım kuruluşunun üyelerine robot çağrılar yapabilir. Ayrıca bu aramalarda gelecekteki aramaları durdurmanız için otomatik bir seçenek de olmalıdır.
Size bir şeyler satmaya çalışan robot çağrılar, şirket sizi bu şekilde aramak için yazılı izninizi almadığı sürece yasa dışıdır. Şirket, izninizi almak için robot çağrılar kullanarak sizinle iletişim kuracağına dair açık davranmalıdır ve bir ürün veya hizmet alma koşulu olarak bu tür çağrıları kabul etmenizi öne süremez. İzin vermeniz halinde, bu izni daha sonra geri çekme hakkınız vardır.
İnsanları kandırmak ya da dolandırmak üzere tasarlanan robot çağrılar, tüm yargı alanlarında yasa dışıdır.
Bir robot çağrıyı yanıtladığınızda ne olur?
Bir spam robot çağrı aldığınızda yapılacak en iyi şey telefonu hiç açmamaktır. Çağrıyı yanıtladığınızda, gerçekte içeriğe aldanmamış olsanız bile numaranız dolandırıcılar tarafından “kullanılabilir” olarak kabul edilir. Karşı tarafta potansiyel bir dolandırıcılık kurbanı olabileceğini böylece mimleyip, şanslarını daha sonra tekrar denemek isteyeceklerdir. Bu tür çağrıları ne kadar az yanıtlarsanız o kadar az robot çağrı alırsınız.
Ancak gelen bir aramanın robot çağrı olup olmadığını ve gelen robot çağrının spam olup olmadığını anlamak zordur.
Bu tip aramaları yapan kişiler, arayan kimliği olarak görüntülenen adı veya numarayı kasten değiştirmektedirler. Bunun amacı genellikle aramayı kabul etmeniz için gerçek bir şirketin veya kişinin adını taklit ederek sizi kandırmaktır. Dolayısıyla yanıtlama düğmesine dokunurken dikkatli olun.
Şu ipuçlarını takip ederek dolandırılma riskinizi en aza indirebilirsiniz:
1. Bir robot çağrı aldığınızı fark ettiğiniz an telefonu kapatın
2. Mümkünse “evet” kelimesini kullanmaktan kaçının
3. Robotun talimatlarını izlemekten kaçının
4. Yapılan Aramayı raporlayın
5. Yeni dolandırıcılık girişimlerine karşı dikkatli olun
Spam araması gerçekleştiren bir numarayı geri ararsanız ne olur?
Bu önerilen bir hareket değildir. Yüksek ücret yansıtılan özel bir hattı arıyor olabilirsiniz ancak daha da önemlisi, spam yapan kişilere numaranızın gerçek olduğu mesajını verirsiniz ve böylece çok daha fazla spam aramaya davetiye çıkarmış olursunuz.
Spam aramalar yapan tarafla gerçekleştireceğiniz her etkileşim, onlara sosyal mühendislik saldırıları için kullanabilecekleri bilgiler vermek anlamına gelebilir.
iPhone’da robot çağrılar nasıl durdurulur?
iPhone’da spam aramaları engellemek isteyenler için iOS cihazları belirli numaraların sizinle iletişim kurmasını engelleme seçeneği sunar. İsterseniz bilinmeyen numaralardan gelen tüm aramaları doğrudan telesekretere de yönlendirmeniz mümkündür.
iPhone’nuzda bir numarayı engellemek için:
- Telefon uygulamasına gidin ve son aramalara dokunun
- Engellemek istediğiniz numarayı bulun
- Numaranın yanındaki daire içindeki “i” üzerine dokunun
- Aşağı kaydırın, sonra Bu Arayanı Engelle’ye dokunun
- Çıkan mesajda Kişiyi Engelle’ye dokunun
Kişilerinizde olmayan numaralardan gelen aramalara çıkmamak için:
- Ayarlar’a gidin ve Telefon’u seçin
- Aşağı kaydırın
- Bilinmeyen Arayanları Sessize Al’a dokunarak yeşil yapın
Android’de robot çağrılar nasıl durdurulur?
Robot çağrıları Android’de engellemek için yapılacak işlemler iPhone’dakine benzer.
Android cihazınızda bir numarayı engellemek için:
- Ana ekrandan Telefon uygulamasını açın
- Arama geçmişi sekmesine gelin ve üzerine dokunun
- Engellemek istediğiniz numarayı seçin ve üzerine dokunun, ardından daire içindeki “i” üzerine dokunun
- Engelle düğmesini bulun ve açılan mesajdan Engelle’yi seçin
Android cihazınızda bilinmeyen numaraları engellemek için:
- Ana ekrandan Telefon uygulamasını açın
- Üç noktaya dokunarak menüyü açın
- Listeden Ayarları’ı seçin
- Numaraları Engelle’ye dokunun
- Bilinmeyen Arayanları Engelle düğmesine dokunarak yeşil yapın
Akıllı telefonunuza robot çağrılar alıyorsanız bunları engellemek ya da en azından arandığınızda uyarılmak için bir üçüncü taraf uygulama da yükleyebilirsiniz. Hem Android hem de Apple platformları için çeşitli seçenekler mevcuttur.
İlk yorum yapan olun