Amerikalı bir bilgisayar bilimcisi ve internet girişimcisi olan Jawed Karim, Popüler video paylaşım sitesi YouTube’un kurucu ortaklarından olup, Youtube adlı video paylaşım ağına da video yükleyen ilk kişidir. Aynı zamanda eski bir PayPal çalışanı olan Karim, YouTube’un kurucu ortaklarından Steven Chen ve Chad Hurley ile tanıştığı PayPal’da çalışırken, gerçek zamanlı internet karşıtı dolandırıcılık sistemi de dahil olmak üzere birçok temel bileşeni tasarlamıştır. Böylesi büyük bir teknolojik girişim fikrini ortaya atan, sitenin yazılım ve yaratım süreçlerinde öncü rol oynayan Karim, peki neden tanınmıyor ? Youtube’nin Google tarafından satın alınmasına kadar adı hiç duyulmayan Jawed Karim’i ve Youtube’nin kuruluşunu bilmek isteyenlere: Bilişime Yön Verenlerden Jawed Karim Kimdir ?
Jawed Karim Kimdir ?
Jawed Karim, 28 Ekim 1979’da Doğu Almanya’nın Merseburg kentinde, Bangladeşli bir baba ve Alman bir annenin çocuğu olarak doğdu. Neuss, Batı Almanya’da o dönemde giderek büyüyen yabancı düşmanlığı nedeniyle 1980’li yılların başında iç Alman sınırını aşsa da, orada da yabancı düşmanlığı yaşadı ve Karim, ailesiyle birlikte 1992 yılında Saint Paul, Minnesota’ya taşındı. Saint Paul Merkez Lisesi’nden mezun olduktan sonra Illinois Üniversitesi Urbana-Champaign Bilgisayar Bilimleri Bölümüne girdi.
PayPal’da işçi olarak çalışmaya başlamadan önce kampüsten ayrıldı, ancak okuluna devam etti. Lisans derecesini bilgisayar bilimleri alanında aldıktan sonra, Stanford Üniversitesi’nde Bilgisayar Bilimleri alanında yüksek lisansa başladı ve yüksek lisansı dereceyle bitirerek Standford Üniversitesinden ayrıldı.
Jawed Karim Çalışma Hayatı
1998 yılında Karim, Silicon Graphics Inc.‘de Stajyerlik Yaptı ve burada Görünür İnsan Projesi ( 1990’ların başında, Colorado Üniversitesi’ndeki İnsan Simülasyon Merkezi’nde çalışan araştırmacıların, Kongre’nin ve Ulusal Bilim Vakfı’nın desteğiyle başladığı projenin yürütücüsü Dr. Michael Ackerman’dır. Anatomide devrim yaratan bu proje, bir erkek ve bir kadına ait kadavraların tüm vücuduna ait üç boyutlu dijital görüntüleri elde etmelerine dayanan bir projedir.) verileri de dahil olmak üzere, hacim oluşturma için veri setlerinde 3D voksel veri yönetimi üzerinde çalıştı. (Voksel, bir pikselin 3 boyutlu karşılığı olmakla beraber, Piksel, bir noktayı 2 boyutlu olarak tanımlarken Voxel bir noktayı 3 boyutlu uzayda tanımlayan grafik bilgisini ifade etmektedir.)
Silicon Graphics Inc.’den ayrıldıktan sonra PayPal’da çalışmaya başlayan Jawed Karim, Chad Hurley ve Steve Chen ile tanıştı. Tanışmalarından üç yıl sonra, 2005 yılında, video paylaşım sitesi olan YOUTUBE’yi kurdular. Site Şubat 2005’te tanıtıldığında, Karim bir çalışan olmamayı ve gayriresmî bir danışman olmayı ve çalışmalarına odaklanmayı kabul etti. Sonuç olarak, şirkette Hurley ve Chen’e kıyasla çok daha düşük bir pay aldı. Karim, şirketteki küçük rolünden dolayı, Youtube’nin 2006’da Google tarafından 1 milyar 650 milyon $ satın alınmasına kadar üçüncü kurucu olarak kamuoyu tarafından adı pek bilinmiyordu.
Youtube’nin satın alındığı Ekim 2006’da Karim, Illinois Üniversitesi’nin yıllık ACM Konferansı’nda YouTube’un Kuruluşundan – Hiper Büyüme’ye kadar olan tarihi hakkında bir konferans verdi. Karim Mayıs 2007’de tekrar Illinois Üniversitesi’ne okul tarihinin 136. ve En genç Başlama Konuşmacısı olarak geri döndü.
Mart 2008’de, Karim, ortakları Keith Rabois ve Kevin Hartz ile birlikte Youniversity Ventures adlı bir girişim fonu başlattı. Karim, Airbnb’nin ilk yatırımcılarından biri olup, Nisan 2009’da şirketin ilk tohumluk turuna yatırım yaptı.
Youtube’nin Kuruluşu
Dünyanın en büyük video paylaşım platformu YouTube, 2005 yılındaki kuruluşunun, bu yıl 15’inci yılını kutladı. Video paylaşımları için böyle bir platform kurma fikrinin arkasında ise ilginç bir olay yatmakta. Videoların paylaşımı için bir platform kurulması fikrine ilham veren olay, 2004 yılında ABD Ulusal Amerikan Futbolu Ligi’nin finalinin devre arasında şarkıcı Justin Timberlake ile birlikte bir mini konser veren Janet Jackson’ın yaşadığı bir olay olmuştu. Bu olay ABD’de büyük bir infiale yol açmış, o dönem iktidarda bulunan Bush yönetimi bu olaya sert tepki göstermişti.
Tüm bu tartışmalardan YouTube fikri doğdu.
O dönem 29 yaşında olan Chad Hurley, 28 yaşındaki Steven Cehn ve 25 yaşındaki Jawed Karim, bir akşam birlikte yemek yerken büyük yankı uyandıran bu olayı tartışmaya başladılar ve “viral” video kavramının henüz doğmadığı o dönemde büyük tartışma yaratan ya da merak uyandıran bir görüntüye ulaşmanın ne kadar zor olduğunu dile getirdiler. Jawed Karim, USA Today gazetesine 2006’da yaptığı açıklamada, o konuşmada insanların Super Bowl’daki bu olay gibi anları paylaştığı bir web sitesinin olmasının “ne kadar harika” olacağını konuştuklarını anlattı. Buradan hareketle geliştirilen YouTube, 14 Şubat 2005’te açıldı, ilk video da 23 Nisan 2005’te yüklendi. Karim, kendi yüklediği bu 19 saniyelik videoda San Diego Hayvanat Bahçesi’ne yaptığı ziyareti anlatıyordu. Hurley ve Chen, yaptıkları bir açıklamada; YouTube sitesinin internet üzerinde yer alan bir çöpçatan sitesine benzediğini ve kuruluşunda Hot or Not adındaki bir siteden ilham aldıklarını belirtmişti. Karim, YouTube konseptini ve web sitesini Chad Hurley ve Steve Chen ile birlikte geliştirdikten sonra ise şirketi kurdular. Karim, o dönemde Stanford Üniversitesi’nde bilgisayar bilimi alanında doktorasına devam etmek istiyordu. Bu sebeple YouTube’ da aktif rol oynamak yerine danışmanlık yapmayı tercih etti. Garajda kurulan YouTube, ilk büyük yatırımını da 3,5 milyon dolar ile bir yatırım fonundan Kasım 2005’te aldı. Çok değil, bir yıl içerisinde YouTube, internetin en hızlı büyüyen sitelerinden birine dönüştü. Temmuz 2006’da günlük ortalama video izlenme sayısı 100 milyonu geçti. Bu hızlı büyüme teknoloji devlerinin de dikkatini çekti. Aynı yıl içerisinde Google tarafından 1 milyar 650 milyon dolar bedelle satın alındı. Böylece YouTube, teknoloji tarihinin bu en büyük satın alımlarından biri oldu.
Time dergisi aynı yıl, “Yılın İnsanı” sayısında bir bilgisayar ekranında görülen YouTube arayüzünün üzerinde “Siz” (You) yazısının yazdığı bir kapakla çıktı.
Youtube’nin Kuruluşundan Günümüze Gelişimi
Youtube, eski PayPal çalışanları Chad Hurley, Steve Chen ve Jawed Karim tarafından 2005 yılında ilk kurulduğunda, merkezi Kaliforniya’daki San Diego Hayvanat Bahçesi’nde bulunan bir pizza ve Japon lokantasının üzerindeki bir daireydi. YouTube’nin, şu anki merkezi ise Birleşik Devletler’in California eyaletinde San Bruno şehrinde bulunuyor.
www.youtube.com adlı alan adı 14 Şubat 2005 yılında etkinleştirilen Youtube, Sequoia Capital firmasının Kasım 2005 – Nisan 2006 yılları arasında yaptığı 11.5 milyon dolarlık yatırımı sayesinde şirket olarak hayata geçti. Site büyük bir hızla büyüdü ve 2006 yılının Temmuz ayına gelindiğinde, siteye her gün 65.000 yeni video yükleniyor ve günde 100 milyon üzerinde görüntüleme gerçekleştiriyordu.
Kısa sürede büyüyen Youtube, 2006 yılının Ekim ayında Google tarafından 1.65 milyar dolara satın alındı. Bu tarihten sonra Youtube büyümesini hızlı bir şekilde sürdürdü. Günümüzün yeni medyası sayılan Youtube, televizyondan daha çok izleniyor. Video odaklı bir sosyal ağ olan Youtube aynı zamanda Google’dan sonraki en büyük arama motorudur.
YouTube bugün dünyanın en büyük video paylaşım platformu olmasının yanı sıra kültür hayatından haber tüketimine kadar birçok alışkanlığı değiştiren bir yapıya dönüşmüş durumda. Mayıs 2019 verilerine göre, YouTube’a bir dakikada yüklenen video içeriği 500 saati aştı. Çeyrek dönemlik reklam gelirleri raporuna göre ise, YouTube’un yıllık geliri 15 milyar dolar olarak hesaplanıyor.
Youtube Güncel İstatistikleri
- Youtube, her ay 1,9 milyar kişi ziyaret ediyor.
- Yotube’nin, Günlük aktif kullanıcı sayısı 30 milyondur.
- Youtube da, 1 günde izlenen video sayısı 5 milyardır.
- Youtube varsayımlarına göre; 2022 yılında internet kullanıcılarının %82’si Youtube kullanıyor olacak.
- 18-24 yaş arası gençlerin %96’sı Youtube kullanıyor.
- Youtube, 91 ülkede, 80 farklı dilde yayın yapıyor
- Youtube’u en çok ziyaret eden ülkeler; %15,8 ile ABD, %8.2 ile Hindistan, %4,6 ile Japonyadır.
- İnsanlar her gün yaklaşık 40 dakika Youtube’da vakit harcıyor.
- Youtube Mobil izlenme oranı %70’tir.
- Youtube’nin mobil sürümünün kullanımı 16-24 yaş arasında %46’dır.
- Bugüne dek en ünlü Youtuber yaklaşık 180 milyon dolar kazanmıştır.
- Youtube reklamları izleyicilerin %83’ünün dikkatini çekmektedir. (Bu oran TV’lerde %45’tir. )
- Youtube kullanıcıların %62’si erkek, %38’i kadındır.
- Youtube kullanıcılarının en hızlı arttığı yaş aralığı 35-55 arasıdır.
- Youtube da tüm kullanıcıların izlediği video saati 1 milyarı geçmektedir.
- Youtube’u çalıştırmanın yıllık maliyeti 6.35 milyar dolarken Youtube’un yıllık gelir 13 milyar dolardır.
- Youtube TV’ye para ödeyenlerin sayısı 300 bindir. Bu kişilerin ekranlardan izlediği video süresi 180 milyon saattir.
Youtube Hakkındaki Tartışmalar
YouTube’un başta gençler olmak üzere etkisi arttıkça hakkında da tartışmalar da büyüyor. Platform telif hakkı konusuna gerekli özeni göstermemekle, ırkçı, homofobik ve cinsiyetçi içeriklerin önlenmesiyle ilgili yeterince adım atmamakla ve reklam dağıtımı konusunda bazı içerikleri dışlamakla eleştiriliyor.
YouTube ise ayrımcılık yaptığı iddialarını reddediyor ve zararlı içeriklerin engellenmesi için algoritmasında sürekli güncellemeler yaptığını söylüyor.
İlk yorum yapan olun